گلاس آینومر ترمیمی وینسی اسمایل

گلاس آینومر ترمیمی VinciSmile

گلاس آینومرها از جمله مواد ترمیمی پرکاربرد در دندانپزشکی هستند که تاریخچه توسعه آن‌ها به دهه 1960 میلادی بازمی‌گردد. این مواد ابتدا توسط ویلسون و همکارانش در آزمایشگاه LGC لندن معرفی شدند تا جایگزینی برای سیمان‌های سیلیکاتی سنتی باشند. گلاس آینومر ترمیمی وینسی اسمایل، به عنوان یکی از محصولات پیشرفته در این دسته، با هدف بهبود خواص مکانیکی و زیبایی‌شناختی طراحی شده است. این ماده از واکنش شیمیایی بین پودر شیشه آلومینوسیلیکات و اسید پلی‌آلکنوئیک تشکیل می‌شود و به دلیل ویژگی‌هایی مانند آزادسازی فلوراید و چسبندگی شیمیایی به ساختار دندان، در ترمیم‌های دندانی کاربرد گسترده‌ای دارد. وینسی اسمایل با فرمولاسیون بهبودیافته، مقاومت بالاتر و ظاهر طبیعی‌تری نسبت به نسخه‌های اولیه گلاس آینومر ارائه می‌دهد و به‌ویژه برای ترمیم‌های زیبایی و کاربردی در دندان‌های شیری و دائمی مناسب است. این محصول با ترکیب خواص سنتی گلاس آینومر و پیشرفت‌های مدرن، به یکی از گزینه‌های محبوب در کلینیک‌های دندانپزشکی تبدیل شده است.

• اولین معرفی در دهه 1960 توسط ویلسون و همکاران در لندن.

• توسعه به‌عنوان جایگزین سیمان‌های سیلیکاتی.

• وینسی اسمایل: فرمولاسیون پیشرفته با مقاومت و زیبایی بهبودیافته.

• ترکیب اصلی: پودر شیشه آلومینوسیلیکات و اسید پلی‌آلکنوئیک.

• ویژگی کلیدی: آزادسازی فلوراید و چسبندگی شیمیایی.

روش استفاده و مراحل کاربرد
استفاده از گلاس آینومر ترمیمی وینسی اسمایل در دندانپزشکی نیازمند رعایت مراحل دقیق و استاندارد است. ابتدا دندانپزشک ناحیه پوسیده را با ابزارهای چرخشی یا دستی تمیز کرده و حفره را آماده می‌کند. سپس سطح دندان با یک کاندیشنر (معمولاً اسید پلی‌آکریلیک 10-20٪) آماده‌سازی می‌شود تا چسبندگی بهبود یابد. پودر و مایع وینسی اسمایل طبق نسبت پیشنهادی سازنده (معمولاً 1:1 یا 2:1) روی پد مخلوط‌کن ترکیب می‌شوند تا خمیری یکنواخت ایجاد شود. این خمیر با ابزار مخصوص در حفره قرار داده شده و شکل‌دهی می‌شود. در نوع لایت‌کیور، ماده تحت نور دستگاه کیورینگ (با طول موج 470 نانومتر) به مدت 20-40 ثانیه سخت می‌شود، در حالی که نوع سلف‌کیور به‌صورت شیمیایی در چند دقیقه گیرش می‌یابد. پس از سخت شدن، سطح ترمیم پالیش شده تا صاف و طبیعی به نظر برسد. این فرآیند به دلیل سادگی و عدم نیاز به اچینگ گسترده، برای بیماران با پوسیدگی‌های سطحی یا کودکان مناسب است.

• آماده‌سازی حفره: تمیز کردن پوسیدگی با ابزارهای دستی یا چرخشی.

• کاندیشنینگ: استفاده از اسید پلی‌آکریلیک برای بهبود چسبندگی.

• مخلوط کردن: ترکیب پودر و مایع در نسبت پیشنهادی سازنده.

• قراردهی: اعمال خمیر در حفره و شکل‌دهی با ابزار.

• سخت شدن: کیورینگ نوری (لایت‌کیور) یا گیرش شیمیایی (سلف‌کیور).

• پالیش: صاف کردن سطح برای ظاهر طبیعی.

کاربردها
گلاس آینومر ترمیمی وینسی اسمایل به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فردش در طیف وسیعی از کاربردهای دندانپزشکی استفاده می‌شود. این ماده به‌ویژه برای ترمیم دندان‌های شیری کودکان مناسب است، زیرا فلوراید آزادشده از آن به پیشگیری از پوسیدگی‌های بعدی کمک می‌کند. در دندان‌های دائمی، وینسی اسمایل برای ترمیم‌های کلاس III و V، پوسیدگی‌های ریشه، و حفره‌های کوچک کلاس I کاربرد دارد. همچنین به‌عنوان لاینر یا بیس زیر ترمیم‌های کامپوزیتی، و در مواردی به‌عنوان سیلانت فیشور استفاده می‌شود. این ماده در درمان‌های پیشگیرانه، به‌ویژه در بیماران با ریسک بالای پوسیدگی، نقش مهمی ایفا می‌کند. وینسی اسمایل به دلیل چسبندگی شیمیایی و ظاهر طبیعی، در ترمیم‌های زیبایی نیز مورد توجه قرار گرفته و در مواردی مانند اینله، آنله و حتی چسباندن براکت‌های ارتودنسی کاربرد دارد.

• ترمیم دندان‌های شیری: پیشگیری از پوسیدگی با آزادسازی فلوراید.

• ترمیم‌های کلاس III و V: مناسب برای نواحی بین‌دندانی و لثه‌ای.

• پوسیدگی ریشه: ایده‌آل برای بیماران مسن.

• لاینر/بیس: پایه‌ای برای ترمیم‌های کامپوزیتی.

• سیلانت فیشور: محافظت از شیارهای دندانی.

• کاربرد زیبایی: اینله، آنله و چسباندن براکت.

مزایا
گلاس آینومر ترمیمی وینسی اسمایل به دلیل ویژگی‌های برجسته‌اش، مزایای متعددی در دندانپزشکی ارائه می‌دهد. یکی از مهم‌ترین مزایا، توانایی آزادسازی و جذب مجدد فلوراید است که به کاهش پوسیدگی‌های ثانویه کمک می‌کند. این ماده به‌طور شیمیایی به مینا و عاج دندان متصل می‌شود، بنابراین نیازی به اچینگ اسیدی ندارد که فرآیند را ساده‌تر می‌کند. ضریب انبساط حرارتی آن مشابه دندان است، که خطر ترک‌خوردگی یا جدا شدن ترمیم را کاهش می‌دهد. وینسی اسمایل به دلیل رنگ هم‌خوان با دندان، ظاهری طبیعی ارائه می‌دهد و برای ترمیم‌های زیبایی مناسب است. زیست‌سازگاری بالای این ماده، آن را برای کودکان و بیماران حساس ایده‌آل می‌کند. علاوه بر این، وینسی اسمایل در مقایسه با کامپوزیت‌ها به رطوبت حساسیت کمتری دارد و در محیط‌های مرطوب دهان عملکرد بهتری ارائه می‌دهد.

• آزادسازی فلوراید: پیشگیری از پوسیدگی ثانویه.

• چسبندگی شیمیایی: بدون نیاز به اچینگ اسیدی.

• ضریب انبساط حرارتی مشابه دندان: کاهش خطر ترک‌خوردگی.

• ظاهر طبیعی: مناسب برای ترمیم‌های زیبایی.

• زیست‌سازگاری: ایمن برای کودکان و بیماران حساس.

• مقاومت به رطوبت: عملکرد مطلوب در محیط دهان.

معایب
با وجود مزایای متعدد، گلاس آینومر ترمیمی وینسی اسمایل محدودیت‌هایی نیز دارد. مقاومت مکانیکی این ماده در مقایسه با کامپوزیت‌ها و آمالگام کمتر است، بنابراین در نواحی تحت فشار جویدن (مانند سطوح اکلوزال دندان‌های خلفی) به‌سرعت ساییده می‌شود. ماندگاری آن معمولاً بین 3 تا 5 سال است که نسبت به مواد دیگر کوتاه‌تر است. وینسی اسمایل در نوع رزین‌مدیفاید ممکن است به دلیل جذب آب، انبساط پیدا کند که برای روکش‌های تمام‌سرامیکی مناسب نیست. همچنین، شفافیت محدود و پالیش‌پذیری کمتر نسبت به کامپوزیت‌ها، گاهی نتیجه زیبایی‌شناختی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. حساسیت به تکنیک مخلوط کردن و نیاز به رعایت دقیق نسبت پودر به مایع نیز می‌تواند چالش‌ساز باشد، زیرا اشتباه در این مرحله به کاهش کیفیت ترمیم منجر می‌شود.

• مقاومت مکانیکی پایین: سایش سریع در نواحی پرتنش.

• ماندگاری محدود: 3-5 سال در مقایسه با کامپوزیت و آمالگام.

• جذب آب: انبساط در نوع رزین‌مدیفاید.

• شفافیت و پالیش‌پذیری کمتر: نتیجه زیبایی‌شناختی ضعیف‌تر.

• حساسیت به تکنیک: نیاز به دقت در مخلوط کردن.

اثرات
گلاس آینومر ترمیمی وینسی اسمایل اثرات مثبت و منفی متعددی بر سلامت دهان و دندان دارد. اثر مثبت اصلی آن، آزادسازی فلوراید است که با تقویت مینای دندان و تشکیل عاج ثانویه، از پوسیدگی‌های بعدی جلوگیری می‌کند. این ماده با ایجاد پیوند شیمیایی قوی با دندان، نشتی حاشیه‌ای را کاهش داده و حساسیت پس از ترمیم را به حداقل می‌رساند. زیست‌سازگاری بالای وینسی اسمایل، خطر واکنش‌های آلرژیک یا تحریک پالپ را کاهش می‌دهد. با این حال، در صورت استفاده نادرست یا قرارگیری در نواحی پرتنش، ممکن است ترمیم دچار سایش یا شکستگی شود که نیاز به تعویض زودهنگام را ایجاد می‌کند. همچنین، انبساط ناشی از جذب آب در انواع رزین‌مدیفاید می‌تواند به روکش‌های سرامیکی آسیب برساند.

• پیشگیری از پوسیدگی: آزادسازی فلوراید و تقویت مینا.

• کاهش نشتی حاشیه‌ای: پیوند شیمیایی قوی.

• زیست‌سازگاری: حداقل خطر آلرژی یا تحریک.

• سایش در نواحی پرتنش: احتمال شکستگی زودهنگام.

• آسیب به روکش سرامیکی: انبساط در اثر جذب آب.

ترکیبات اصلی
ترکیبات اصلی گلاس آینومر ترمیمی وینسی اسمایل شامل پودر شیشه‌ای (فلوئوروآلومینوسیلیکات) و مایع اسید پلی‌آلکنوئیک است. پودر شامل سیلیکا، آلومینا، کلسیم فلوراید، آلومینیوم فلوراید، سدیم فلوراید و آلومینیوم فسفات است که ساختار شیشه‌ای را تشکیل می‌دهند. مایع معمولاً اسید پلی‌آکریلیک یا کوپلیمرهای آن (مانند آکریلیک/ایتاکونیک یا مالیک) است که با آب و اسید تارتاریک ترکیب می‌شود تا گیرش را تسریع کند. در انواع رزین‌مدیفاید وینسی اسمایل، حدود 20٪ رزین (مانند HEMA) برای بهبود خواص مکانیکی و پالیش‌پذیری اضافه شده است. این ترکیبات با ایجاد واکنش اسید-باز، ماتریسی از پلی‌آکریلات کلسیم و آلومینیوم تشکیل می‌دهند که ذرات شیشه‌ای را در بر می‌گیرد.

• پودر: سیلیکا، آلومینا، کلسیم فلوراید، آلومینیوم فلوراید، سدیم فلوراید، آلومینیوم فسفات.

• مایع: اسید پلی‌آکریلیک، آب، اسید تارتاریک.

• رزین‌مدیفاید: افزودن 20٪ رزین (HEMA) برای بهبود خواص.

• ساختار نهایی: ماتریس پلی‌آکریلات با ذرات شیشه‌ای.

ماندگاری
ماندگاری گلاس آینومر ترمیمی وینسی اسمایل به عوامل متعددی از جمله محل ترمیم، تکنیک کاربرد، و نوع ماده (سلف‌کیور یا لایت‌کیور) بستگی دارد. به‌طور متوسط، ترمیم‌های وینسی اسمایل بین 3 تا 5 سال دوام دارند، که کمتر از کامپوزیت‌ها (5-10 سال) و آمالگام (10-15 سال) است. در نواحی کم‌تنش مانند ترمیم‌های کلاس V یا دندان‌های شیری، ماندگاری بیشتری دارد، اما در سطوح جونده به دلیل سایش سریع، زودتر نیاز به تعویض پیدا می‌کند. انواع رزین‌مدیفاید وینسی اسمایل به دلیل مقاومت بالاتر، ماندگاری بیشتری (تا 7 سال) نسبت به نوع معمولی ارائه می‌دهند. رعایت بهداشت دهان و اجتناب از فشار بیش‌ازحد نیز ماندگاری را افزایش می‌دهد.

• متوسط ماندگاری: 3-5 سال.

• نواحی کم‌تنش: دوام بیشتر (کلاس V، دندان شیری).

• نواحی پرتنش: سایش سریع در سطوح جونده.

• رزین‌مدیفاید: تا 7 سال دوام.

• عوامل مؤثر: تکنیک، بهداشت دهان، فشار جویدن.

تفاوت در ماندگاری، ترکیبات، کاربردها
گلاس آینومر ترمیمی وینسی اسمایل در مقایسه با سایر مواد ترمیمی مانند کامپوزیت و آمالگام تفاوت‌های قابل‌توجهی دارد. از نظر ماندگاری، وینسی اسمایل (3-5 سال) نسبت به کامپوزیت (5-10 سال) و آمالگام (10-15 سال) دوام کمتری دارد، اما به دلیل آزادسازی فلوراید، برای بیماران با ریسک پوسیدگی مناسب‌تر است. ترکیبات وینسی اسمایل شامل شیشه آلومینوسیلیکات و اسید پلی‌آکریلیک است، در حالی که کامپوزیت‌ها از رزین و پرکننده‌های کوارتز و آمالگام از آلیاژ فلزی تشکیل شده‌اند. کاربرد وینسی اسمایل بیشتر در ترمیم‌های کم‌تنش، دندان‌های شیری و لاینر است، اما کامپوزیت‌ها برای ترمیم‌های زیبایی و نواحی پرتنش و آمالگام برای ترمیم‌های خلفی بادوام مناسب‌ترند. وینسی اسمایل نیازی به اچینگ ندارد، برخلاف کامپوزیت‌ها که فرآیند پیچیده‌تری دارند.

• ماندگاری: وینسی اسمایل (3-5 سال)، کامپوزیت (5-10 سال)، آمالگام (10-15 سال).

• ترکیبات: وینسی اسمایل (شیشه و اسید پلی‌آکریلیک)، کامپوزیت (رزین و کوارتز)، آمالگام (آلیاژ فلزی).

• کاربرد: وینسی اسمایل (ترمیم کم‌تنش، دندان شیری)، کامپوزیت (ترمیم زیبایی)، آمالگام (ترمیم خلفی).

• فرآیند: وینسی اسمایل (بدون اچینگ)، کامپوزیت (نیاز به اچینگ).

بررسی بسته‌بندی
بسته‌بندی گلاس آینومر ترمیمی وینسی اسمایل به‌گونه‌ای طراحی شده که کاربری آسان و ماندگاری ماده را تضمین کند. این محصول معمولاً در دو شکل عرضه می‌شود: پودر و مایع جداگانه یا کپسول‌های آماده. بسته‌بندی پودر و مایع شامل بطری‌های پلاستیکی مقاوم (15 گرم پودر و 10 میلی‌لیتر مایع) با درپوش‌های هوابند است که از تماس با رطوبت جلوگیری می‌کند. کپسول‌های آماده، که برای مخلوط کردن سریع‌تر طراحی شده‌اند، در بسته‌های 10 یا 50 تایی ارائه می‌شوند و با دستگاه آمالگاماتور فعال می‌شوند. بسته‌بندی شامل دستورالعمل دقیق نسبت مخلوط و زمان‌بندی گیرش است. طراحی ارگونومیک و برچسب‌های واضح، استفاده در کلینیک را تسهیل می‌کند، اما نیاز به نگهداری در محیط خشک و خنک (دمای 4-25 درجه سانتی‌گراد) از معایب آن است.

• انواع بسته‌بندی: پودر/مایع جداگانه، کپسول آماده.

• پودر و مایع: بطری‌های 15 گرم پودر و 10 میلی‌لیتر مایع.

• کپسول: بسته‌های 10 یا 50 تایی، فعال‌سازی با آمالگاماتور.

• ویژگی‌ها: درپوش هوابند، دستورالعمل دقیق، برچسب واضح.

• محدودیت: نیاز به نگهداری در محیط خشک و خنک.

ویژگی ظاهری
گلاس آینومر ترمیمی وینسی اسمایل از نظر ظاهری به گونه‌ای طراحی شده که با رنگ طبیعی دندان هماهنگ باشد. این ماده در رنگ‌های مختلف (A1، A2، A3 و غیره) عرضه می‌شود تا با طیف رنگی دندان‌های بیمار مطابقت داشته باشد. بافت خمیری آن در هنگام اعمال، انعطاف‌پذیر و قابل‌شکل‌دهی است، اما پس از گیرش، سطحی صاف و نیمه‌شفاف ایجاد می‌کند. نوع رزین‌مدیفاید وینسی اسمایل پالیش‌پذیری بهتری نسبت به نوع معمولی دارد و ظاهری براق‌تر ارائه می‌دهد. با این حال، شفافیت آن نسبت به کامپوزیت‌ها کمتر است و در ترمیم‌های بسیار زیبایی ممکن است به اندازه کافی طبیعی به نظر نرسد. سطح نهایی ترمیم با وینسی اسمایل معمولاً صاف است، اما در صورت پالیش ناکافی، ممکن است تیره یا کدر شود.

• رنگ: هماهنگ با دندان (A1، A2، A3 و غیره).

• بافت: خمیری و انعطاف‌پذیر در هنگام اعمال.

• سطح نهایی: صاف، نیمه‌شفاف، پالیش‌پذیر (به‌ویژه رزین‌مدیفاید).

• محدودیت ظاهری: شفافیت کمتر نسبت به کامپوزیت.

• چالش: تیرگی در صورت پالیش ناکافی.

نتیجه‌گیری
گلاس آینومر ترمیمی وینسی اسمایل به‌عنوان یک ماده ترمیمی پیشرفته، ترکیبی از ویژگی‌های سنتی گلاس آینومر و بهبودهای مدرن را ارائه می‌دهد. این ماده با آزادسازی فلوراید، چسبندگی شیمیایی، و زیست‌سازگاری بالا، گزینه‌ای ایده‌آل برای ترمیم دندان‌های شیری، پوسیدگی‌های ریشه، و نواحی کم‌تنش است. با این حال، مقاومت مکانیکی و ماندگاری محدود آن، استفاده در نواحی پرتنش را چالش‌برانگیز می‌کند. بسته‌بندی کاربردی و ظاهر طبیعی وینسی اسمایل، آن را به انتخابی مناسب برای دندانپزشکان تبدیل کرده، اما نیاز به تکنیک دقیق و پالیش مناسب، اهمیت بالایی دارد. در مقایسه با کامپوزیت و آمالگام، وینسی اسمایل برای بیمارانی که اولویتشان پیشگیری از پوسیدگی و سادگی فرآیند است، برتری دارد، اما برای ترمیم‌های بلندمدت و زیبایی حداکثری، ممکن است گزینه دوم باشد.

• نقاط قوت: آزادسازی فلوراید، چسبندگی شیمیایی، زیست‌سازگاری.

• نقاط ضعف: مقاومت و ماندگاری محدود.

• کاربرد بهینه: دندان‌های شیری، نواحی کم‌تنش، پیشگیری از پوسیدگی.

• مقایسه: برتر در پیشگیری، ضعیف‌تر در زیبایی و دوام نسبت به کامپوزیت.

• توصیه: استفاده با تکنیک دقیق و پالیش مناسب.